Στο Μικροβιολογικό εργαστήριο εκτελούνται τόσο άμεσες μικροβιολογικές εξετάσεις όσο και καλλιέργειες βιολογικών υγρών, που μπορούν να λειτουργήσουν είτε προληπτικά για την αποφυγή κάποιας λοίμωξης είτε ως μέσο παρακολούθησης κάποιας επιδημίας καθώς η έγκαιρη ανίχνευση σε συνδυασμό με την ταυτοποίηση των μικροβίων που μπορούν να προκαλέσουν μία λοίμωξη και η επιλογή της ενδεδειγμένης θεραπευτικής αγωγής αποτελούν βασική προϋπόθεση για την επιτυχή θεραπεία της λοίμωξης.
Επίσης στο Μικροβιολογικό Εργαστήριο γίνονται εξετάσεις ούρων που αφορούν τόσο στην γενική ούρων όσο και στην εξέταση ούρων με μικροσκόπηση αντίθεσης φάσης (phase contrast) για τον προσδιορισμό της προέλευσης των επιθηλιακών κυττάρων (κύστεως, ουρητήρων, ουρήθρας) ώστε να διευκολυνθεί ο προσδιορισμός της θέσης της λοίμωξης π.χ ουρηθρίτιδα, κυστίτιδα κλπ. Επίσης με την μικροσκόπηση αντίθεσης φάσης εκτιμάται η ποιότητα των ερυθρών αιμοσφαιρίων σε περίπτωση αιματουρίας καθώς ερυθρά με ομαλή περιφέρεια πιστοποιούν πρόσφατη αιμορραγία π.χ από λίθους ή λοίμωξη, ενώ ερυθρά με οδοντωτή περιφέρεια δηλώνουν χρόνια και παλαιά αιματουρία π.χ νεοπλάσματα.
Καλλιέργειες
Οι καλλιέργειες των βιολογικών υγρών εκτελούνται στο μικροβιολογικό τμήμα σε ειδικά τρυβλία και αφορούν ούρα, κολπικά εκκρίματα, ουρηθρικά εκκρίματα, σπέρματα, φαρυγγικό επίχρισμα, πτύελα, ρινικό επίχρισμα, οφθαλμικό επίχρισμα, ωτικό έκκριμα, κόπρανα, πλευριτικό υγρό, ασκιτικό υγρό, ΕΝΥ, υγρό από τραύμα, υγρό από συρίγγιο, υγρό κύστεων, υγρό δερματικής βλάβης. Ταυτόχρονα, λαμβάνονται καλλιέργειες ξεσμάτων δέρματος, ξεσμάτων ονύχων και τριχωτού κεφαλής για την ανίχνευση ψευδοϋφομυκήτων (Ζυμομήκητες π.χ Candida albicans) και Υφομυκήτων (Δερματόφυτα π.χ Mycrosporum spp).
Οι καλλιέργειες αυτές οδηγούν στην ανίχνευση παθογόνων μικροοργανισμών (κοινά μικρόβια και μύκητες) που αναπτύσσονται είτε σε αερόβιες , είτε σε αναερόβιες συνθήκες, είτε σε συνθήκες CO2. Επίσης γίνονται εξειδικευμένες καλλιέργειες για μυκόπλασμα, ουρεάπλασμα.
Στο μικροβιολογικό τμήμα του εργαστηρίου στη Λεμεσό πραγματοποιούνται και καλλιέργειες αίματος με χρήση του αυτοματοποιημένου συστήματος BACTEC (Becton Dickinson) το οποίο έχει την δυνατότητα ειδοποίησης ύπαρξης θετικής καλλιέργειας αίματος εντός 6 ωρών γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό δεδομένου ότι οι καλλιέργειες αίματος γίνονται σε περιπτώσεις σηψαιμίας και λοιμώξεων όπου ο μικροοργανισμός είναι δυνατό να βρεθεί στην κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσει ενδοκαρδίτιδα, μηνιγγίτιδα, πνευμονία κ.α.
TEST ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΣΤΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ
Ύψιστης σπουδαιότητας αποτελεί η ακριβής ανίχνευση της αντοχής που παρουσιάζουν τα μικρόβια στα αντιβιοτικά. Λόγω της γρήγορης εξάπλωσης της αντοχής αυτής, η θεραπεία των λοιμώξεων καθίσταται δύσκολη και ασθενείς με λοιμώξεις από βακτήρια πολυανθεκτικά στα αντιβιοτικά απαντούνται όχι μόνο σε νοσοκομειακό περιβάλλον αλλά και στην κοινότητα.
Στο μικροβιολογικό τμήμα παράλληλα με την μέθοδο της χρήσης των θρεπτικών υλικών (απλών και εκλεκτικών), των ενδεδειγμένων κάθε φορά, για την απομόνωση του μικροοργανισμού γίνεται και ταυτοποίηση των μικροοργανισμών από εξειδικευμένους ιατρούς Βιοπαθολόγους και με την χρήση της μεθόδου MIC (Minimum Inhibitory Concentration) προσδιορίζεται η ελάχιστη ανασταλτική πυκνότητα του αντιβιοτικού για την μικροβιακή ανάπτυξη.
Εξέταση ούρων
Η γενική ούρων γίνεται από ένα σύστημα που αποτελείται από αυτοματοποιημένους αναλυτές Clintek Novus (Siemens)
Οι Clintek Novus έχουν την δυνατότητα της ανάγνωσης bar code και την ικανότητα να παρέχουν στο εργαστήριο πληροφορίες για 11 διαφορετικές παραμέτρους που είναι τα λευκά αιμοσφαίρια/πυοσφαίρια (WBC-white blood cells), τα ερυθρά αιμοσφαίρια (RBC-Red blood cells), το pH, τα νιτρώδη, το λεύκωμα , το σάκχαρο, η κετόνη, το ουροχολινογόνο, η χολερυθρίνη, το ειδικό βάρος, το χρώμα και η χροιά.
Η εξέταση με μικροσκόπηση αντίθεσης φάσης (phase contrast) γίνεται με τα μικροσκόπια OLYMPUS CX 23 και ZEIS με δυνατότητα διάκρισης λευκών αιμοσφαιρίων, ερυθρών αιμοσφαιρίων πως και παθολογικών μορφών των ερυθροκυττάρων, μικροοργανισμών, επιθηλιακών κυττάρων, κρυστάλλων, άμορφων αλάτων, κυλίνδρων, βλέννης και παρασίτων.
Ανάλυση σπέρματος
Το σπερμοδιάγραμμα εκτελείται από τους Ιατρούς Βιοπαθολόγους των εργαστηρίων με τον πλέον αξιόπιστο τρόπο καταμέτρησης αριθμού σπερματοζωαρίων στην πλάκα New Bauer με μικροσκόπηση – απλή μικροσκόπηση ώστε να γίνει μελέτη των άωρων μορφών των σπερματοζωαρίων (σπερματοκύτταρα, σπερματίδες), ή παρατήρηση της μορφολογίας των σπερματοζωαρίων και παρατήρηση της κινητικότητας τους ώστε να δοθεί εκατοστιαία αναλογία. Με την απλή μικροσκόπηση επίσης ανιχνεύεται η ύπαρξη λευκών κυττάρων (πυοσφαιρίων), ερυθρών αιμοσφαιρίων, μικροοργανισμών, παρασίτων, μυκήτων, κρυστάλλων και βλέννης.
Εφόσον ζητηθεί, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της Μητρικής Εταιρείας στην Ελλάδα, αποστέλλονται δείγματα για καταμέτρηση και άλλων δεικτών (π.χ φρουκτόζη) οι οποίοι δείκτες έχουν σχέση με την αποτελεσματικότητα σε ότι αφορά την γονιμότητα.
Εξετάσεις κοπράνων
Στο εργαστήριο εφαρμόζεται η μέθοδος της ανοσοχρωματογραφίας για την ανίχνευση τοξινών Α & Β του Clostiridium difficile στα κόπρανα, που διενεργείται επί υποψίας ψευδομεμβρανώδους κολίτιδας, ανίχνευση στελεχών E.coli, εντεροπαθογόνων και αιμολυτικών. Πραγματοποιείται επίσης ανίχνευση του αντιγόνου του Ηelicobacter pylori στα κόπρανα, (η λοίμωξη με το βακτηρίδιο αυτό αποτελεί παράγοντα κινδύνου για γαστρικό καρκίνωμα). Επίσης, γίνεται Calprotectin test στα κόπρανα το οποίο επιβεβαιώνεται από ποσοτικό έλεγχο, ο οποίος αποστέλλεται στην Βιοιατρική. Το τεστ αυτό θα μας προσανατολίσει σε αυτοάνοσες νόσους του πεπτικού συστήματος όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα.
Παρασιτολογικές εξετάσεις κοπράνων
Η παρουσία παρασίτων που προκαλούν κοιλιακό άλγος, τυμπανισμό και διάρροια διαπιστώνεται στα κόπρανα με μικροσκόπηση παρασκευάσματος και με χρήση φυσιολογικού ορού και διαλύματος Lugol.
Η διάγνωση σοβαρών παρασιτικών λοιμώξεων όπως είναι η Giardia lamblia, το Cryptosporidium parvum και Entamoeba spp γίνεται και μικροσκοπικά με ειδικές χρώσεις π.χ τροποποιημένη χρώση Ziehl Nielsen για ανίχνευση Cryptosporidium αλλά και με την μέθοδο της ανασοχρωματογραφίας με την ανίχνευση των αντιγόνων των παρασίτων αυτών.
Παρασιτολογικές εξετάσεις βιολογικών υλικών
Στο Μικροβιολογικό εργαστήριο διενεργούνται ταυτοποιήσεις παρασίτων όχι μόνο στα κόπρανα άλλα και σε όλα τα βιολογικά υγρά, καθώς επίσης και σε ξέσματα δέρματος και εκκρίματα σμηγματογόνων αδένων π.χ για ταυτοποίηση του παρασίτου της ψώρας Demotex folliculorum μικροσκοπικά, είτε σε άμεσο παρασκεύασμα, είτε σε παρασκεύασμα με ειδικές χρώσεις.
